Aby nie zwijały się brzegi

Kiedy potrzebujemy wykonać wyrób (np. chustę lub ponczo), w którym wzorek będzie niepozorny, a dzianina nie będzie się zwijać, możemy zastosować prosty splot plastyczny.

Najprostsze sploty plastyczne powstają w wyniku odpowiedniego łączenia układów oczek prawych i lewych.
Poniżej są opisy dwóch prościuchnych splotów, na bazie których można tworzyć inne układy oczek. 

23. KRATKI

Liczba oczek podzielna przez 8 + 4.
Rz. 1 - *4 o. prawe, 4 o. lewe*, 4 o. prawe;
Rz. 2 - oczka prawe na prawo, lewe na lewo;
Rz. 3 - *4 o. prawe, 4 o. lewe*, 4 o. prawe;
Rz. 4 - jak rz. 2;
Rz. 5 - *4 o. lewe, 4 o. prawe*, 4 o. lewe;
Rz. 6 - jak rz. 2;
Rz. 7 - *4 o. lewe, 4 o. prawe*, 4 o. lewe;
Rz. 8 - jak rz. 2.
Powtarzać te 8 rzędów.

24. ROMBY

Liczba oczek podzielna przez 8+1+2 brzeg.
Rz. 1 - 1 o. brzeg., *4 prawe, 1 lewe, 1 prawe, 1 lewe, 1 prawe, 1 lewe, 1 prawe, 1 lewe, 1 prawe, 1 lewe, 3 prawe*, 1 prawe, 1 o. brzeg.;
Rz. 2 - 1 o. brzeg., 1 lewe, *2 lewe, 3 prawe, 1 lewe, 1 prawe, 1 lewe, 1 prawe, 1 lewe, 3 prawe, 3 lewe*, 1 o. brzeg.;
Rz. 3 - 1 o. brzeg., *2 prawe, 5 lewych, 1 prawe, 1 lewe, 1 prawe, 5 le­wych, 1 prawe*, 1 prawe, 1 o. brzeg.;
Rz. 4 - 1 o. brzeg. 1 lewe, *7 prawych, 1 lewe*, 1 o. brzeg.;
Rz. 5 - wszystkie oczka na lewo;
Rz. 6 - 1 o. brzeg., 1 lewe, *7 prawych, 1 lewe*, 1 o. brzeg.;
Rz. 7 - 1 o. brzeg., *1 lewe, 1 prawe, 5 lewych, 3 prawe, 5 lewych, 1 pra­we*, 1 lewe, 1 o. brzeg.;
Rz. 8 - 1 o. brzeg., 1 lewe, *1 prawe, 1 lewe, 3 prawe, 5 lewych, 3 prawe, 1 lewe, 1 prawe, 1 lewe*, 1 o. brzeg.;
Rz. 9 - 1 o. brzeg., *1 lewe, 1 prawe, 1 lewe, 1 prawe, 1 lewe, 7 prawych, 1 lewe, 1 prawe, 1 lewe, 1 prawe*, 1 lewe, 1 o. brzeg.;
Rz. 10 - 1 o. brzeg., 1 lewe, *1 prawe, 1 lewe, 3 prawe, 5 lewych, 3 prawe, 1 lewe, 1 prawe, 1 lewe*, 1 o. brzeg.;
Rz. 11 - 1 o. brzeg., *1 lewe, 1 prawe, 5 lewych, 3 prawe, 5 lewych, 1 prawe*, 1 lewe, 1 o. brzeg.;
Rz. 12 - 1 o. brzeg., 1 lewe, *7 prawych, 1 lewe*, 1 o. brzeg.;
Rz. 13 - wszystkie oczka na lewo;
Rz, 14 - 1 o. brzeg., 1 lewe, *7 prawych, 1 lewe*, 1 o. brzeg.;
Rz. 15 - 1 o. brzeg., *2 prawe, 5 lewych, 1 prawe, 1 lewe, 1 prawe, 5 le­wych, 1 prawe*, 1 lewe, 1 o. brzeg.;
Rz. 16 - 1 o. brzeg., 1 lewe, *2 lewe, 3 prawe, 1 lewe, 1 prawe, 1 lewe, 3 prawe, 3 lewe*, 1 o. brzeg.
Powtarzać te 16 rzędów.

Robienie na okrągło

Tradycyjnie robi się sweterki w kawałkach i wyróżnia się w nich lewą i prawą stronę.

Jeśli jednak ktoś z jakichś powodów chce robić sweterek na okrągło, to trzeba wiedzieć, że na okrągło można robić od dołu ściągacza do pachy i z góry od pachy do dołu ściągacza. Karczek, czyli od podkroju pachy do zakończenia ramienia robi się tradycyjnie - odwracając robotę raz na prawą raz na lewą stronę.

Do robienia na okrągło bez większego problemu można wykorzystać opisy splotów do robótek tradycyjnych. Trzeba jedynie zaznaczyć, gdzie zaczyna i kończy się rządek - tak dla orientacji.
Przerabiać wybrany splot należy w taki sposób, że rządki nieparzyste przerabiać należy dokładnie jak w opisie. Natomiast rządki parzyste, które według opisu mają być wykonane oczkami lewymi - przerabiać oczkami prawymi.

Robienie na okrągło ma pewną wadę, którą widać szczególnie na karczku. I szczególnie, gdy jest przewaga splotu dżersej.
Dlaczego?

Dlatego, że podczas dziania, włóczka inaczej układa się w oczkach, gdy robimy cały czas z prawej strony roboty, a inaczej, gdy robimy raz prawą raz lewą stronę.

Jest na to rada. Do pachy sweter robić na okrągło. Natomiast karczek wykonać splotem wzorzystym - ażurowym, plastycznym, kolorowym.

Poza tym niektóry wzór może lekko skręcać wyrób - to jest mały minus.

Plusem tego sposobu jest to, że nie trzeba zszywać boków swetra.

Mini słowniczek dziewiarski

Często wykonujemy dzianiny różnymi technikami i ważne jest dla nas, aby był to wyrób ładny i praktyczny.
Nie zastanawiamy się, co i jak jest nazywane w dzianinie. Wystarcza nam, że w opisie czytam: ile oczek prawych, ile lewych, kiedy dodać, ująć oczka, przełożyć na zapasowy drut itp., itd.
A dzianiny, tak jak wszystko inne, zawierają jakieś określenia i czasami osoby rozmawiające o tym samym nie mogą się zrozumieć, bo każda używa innej nazwy dla tego samego elementu.
Sama bardzo często spotykam się z takimi sytuacjami, stąd pomysł na tenże mini-słowniczek.

Oczko - najmniejszy element dzianiny. Rozróżnia się oczka lewe i prawe.

Rządek - układ oczek w kierunku poziomym. Oczka łączą się z sąsiadującymi obok siebie oczkami.

Kolumienka - układ oczek w kierunku pionowym. Oczka zawieszone są jedno na drugim.

Dzianina rządkowa - wytwarzana jest z jednej nitki, tworzącej kolejne oczka - jedno obok drugiego.

strona prawa

strona lewa

Należą do nich wszystkie dzianiny ręczne wykonywane przy pomocy drutów oraz dzianiny maszynowe wykonywane na maszynach zwanych szydełkarkami. Dzianiny wykonywane na szydełkarkach mogą mieć postać elementów gotowych do zszycia (np. sweterki) lub postać metrażową, z której wycina się a następnie zszywa elementy wyrobów (np. koszulki sportowe).

Dzianina kolumienkowa lub inaczej osnowowa - wytwarzana jest maszynowo przez system nitek tworzących tzw. osnowę.
Ciemnym kolorem zaznaczona jest jedna z nitek osnowy i sposób, w jaki tworzy ona kolejne oczka.

Oczka tworzą się jednocześnie z wszystkich nitek osnowy, a łączą się wzajemnie poprzez wychylenie nitki do min. sąsiedniej specjalnej igły dziewiarskiej. W ten sposób powstają firanki oraz dzianiny stosowane na zasłony. Najprostszą dzianiną osnowową jest łańcuszek wykonany szydełkiem. W tych dzianinach również wyróżnia się: oczko, rządek i kolumienkę.

Co jakiś czas będę tu dodawać związane z dzianinami inne określenia, które warto znać.

Sukieneczka na pierwszy roczek

Jest to ogólny schemat i opis wykonania sukieneczki wyszperany w bardzo starych publikacjach (w odpowiedzi na prośby).

Publikacje stare, ale opis wykonania robótki zawsze aktualny. No, może z niewielkimi zmianami, bo przecież ja zawsze muszę coś od siebie dodać.
Zmieniać się może splot fantazyjny, dlatego nie określiłam dokładnie, jaki to ma być splot. Należy jednak pamiętać, aby zrobić próbkę splotu fantazyjnego i wykonać konieczne obliczenia. Dobrze jest zastosować splot mało ściągający, wówczas początkowy splot dżersejowy nie będzie się marszczył.

Chcąc wykonać wstawiany ażurek własnego projektu, można rozrysować na kratkowanym papierze wzorek zaznaczając krzyżykami miejsca tworzenia dziurek.
Zapewniam, że zabawa w tworzenie takich wzorków i ich wykonywanie to ogromna frajda, a jaka satysfakcja, gdy wyjdzie tak jak sobie wyobrażaliśmy?!
Niektórzy mogą to potwierdzić - jestem pewna.
Ale przejdźmy do meritum.

SUKIENKA (1 rok)

Bawełna, wełna lub anilana - 15-20dkg
Druty - nr 3,5
Ściegi - dżersejowy, fantazyjny, ściągacz 1x1
Próbka splotu - 20 o. = 10cm

Schemat:

Sposób wykonania

Przód
Na druty nabrać tyle oczek, aby uzyskać szerokość 56 cm (obliczyć z próbki splotu) i przerabiać dżersejem do wysokości 1 cm; wykonać linię załamania (rząd oczek lewych po prawej stronie roboty). Od linii załamania przerobić ponownie 1 cm dżersejem,  na­stępnie zmienić splot na fantazyjny i wszystkie oczka na drucie przerabiać do wysokości 20 cm, lub odpowiednio większej. Po uzyskaniu żądanej wysokości wykonać marszczenie przerabiając w jednym rzędzie po 2 o. razem na prawo. Zmniejsza się w ten sposób liczba oczek o połowę. Oczka te w następnych 4 rzędach przerobić ściągaczem pojedynczym 1x1 (1 o. prawe, 1 o. lewe), po czym przejść na splot fantazyjny i wykonać podkrój pachy.

Podkrój pachy
Na podkrój pachy należy zamykać oczka z obu stron, w co drugim rzędzie: 1 raz 3 o., 1 raz 2 o. i 1 raz 1 o. Po zrobieniu pachy, wykonywać dalej dzianinę do wysokości 10 cm od linii ściągacza po marszczeniu i na tej wysokości wykonać podkrój dekoltu.

Dekolt
Podzielić robotę na połowę i (biorąc drugi kłębek) wykonać podkrój zamykając z obu stron 1 raz 3 o., 1 raz 2 o., 3 razy po 1 o. (głębokość podkroju dekoltu= 3 cm).
Wyrabiając dekolt należy pamiętać, że na wysokości linii bocznej pachy (11 cm) trzeba rozpocząć zamykanie oczek na ramię. Na uzyskanie skosu ramienia, zamykać 4 razy po 4 o. w co drugim rzędzie.

Tył
Wykonuje się tak samo jak przód, z tym, że należy uwzględnić zapięcie na plecach. W modelu zastosowano zapięcie złożone z dwu plis zachodzą­cych na siebie. Jeżeli zapięcia mają być na ramionach, tył wykonać jak przód. Natomiast ramiona wykończyć pliskami zachodzącymi na siebie, z których przednie powinny mieć po dwie dziurki.

Rękawki
Oba rękawki wykonuje się jednocześnie. Na druty nabrać tyle oczek, aby uzyskać szerokość 18 cm (obliczyć z próbki splotu) i przerobić małą pliskę obramowania ściągaczem 1x1. Następnie przejść na splot fantazyjny dodając w pierwszym rzędzie po ściągaczu 6-8 o. równomiernie rozmieszczonych i przerabiać do wysokości 3cm. Teraz wykonać podkrój pachy rękawka, zamykając stopniowo oczka z obu stron w co dru­gim rzędzie: 1 raz 3 o., 1 raz 2 o. i 1 raz 1 o. Na wyrobienie zaokrąglenia główki zamykać stopniowo z obu stron 2 razy po 3 o., 2 razy po 2 o., kilka razy po 1 o., następnie: 3 razy po 2 o. i 1 raz 3 o. w co drugim rzędzie. Pozostałe na drucie oczka zakończyć w jednym rzędzie.

Wykończenie
Boki sukienki i rękawki ze­szyć. Wszyć rękawki w miejscu pachy. Na wykończenie dekoltu nabrać na linii brzegowej tyle oczek, ile przypada na obwód szyi (45-50 o.) i przerobić kilka rzędów splotem ściągaczowym 1x1. Wszystkie oczka za­kończyć w jednym rzędzie. Dziurki w plisie zapięcia wzmocnić, po drugiej stronie przyszyć guziczki.  Zrobić pleciony sznureczek z kilku pasemek włóczki i przeciągnąć go w miejscu marszczenia, przez  oczka przerabiane ściągaczem.

Życzę przyjemnego tworzenia.

Prawie jak kropki, kropeczki

Ażurek bardzo prościutki do wykonania.
Doskonale nadaje się na letnie bluzeczki z krótkimi rękawkami albo na topy. 
Można go również zastosować w letnich wyrobach dziecięcych.
Daje wspaniałe efekty w połączeniu z innymi ażurami o podobnej strukturze.

22. KROPKI

Liczba oczek podzielna przez 5 + 2 o. brzeg.
Rz. 1 - 1 o. brzeg., *5 prawych, 1 narzut, 5 oczek razem na prawo, 1 na­rzut*, 1 o. brzeg.;
Rz. 2 i wszystkie rzędy parzyste -oczka lewe i narzuty przerabiać na lewo;
Rz. 3 - 1 o. brzeg., *5 prawych, 1 narzut, 3 prawe, 1 narzut*, 1 o. brzeg.;
Rz. 5 - 1. o. brzeg., *1 narzut, 5 oczek razem na prawo, 1 narzut, 5 pra­wych*, 1 o. brzeg.;
Rz. 7 - 1 o. brzeg., *1 narzut, 3 prawe, 1 narzut, 5 prawych*, 1 o. brzeg.;
Rz. 8 - oczka lewe.
Powtarzać te 8 rzędów.